Umutsuzluğa yenik düşerek intihar eden gençler için, başkalarına sıradan gibi gelebilen meselelerin bile intihar nedeni olması ender görülen bir durum değildir. Gençler acı çektiklerinde ve bu konuda hiçbir şey yapamadıklarında, ölümlerini kendilerini incitmiş kişilerden öç alma aracı olarak görebilirler. 

Japonya’da intihar etmeyi düşünen kişilere terapi konusunda bir uzman olan Hiroshi Inamura şunları yazdı: “Çocuklar kendilerine eziyet çektirmiş kişileri ölümleri aracılığıyla cezalandırmak üzere içten gelen bir arzu duyarlar.”

Britanya’da yakın zamanlarda yapılan bir anket, çocukların aşırı şiddete maruz kaldıklarında, intihar girişiminde bulunma olasılıklarının yaklaşık yedi kat arttığını gösterdi. Bu çocukların çektikleri duygusal acı gerçektir. Kendini asan 13 yaşındaki bir erkek çocuk, ona fiziksel ve duygusal açıdan eziyet çektirmiş, hatta zorla parasını almış olan okuldaki beş gencin adının bulunduğu bir not bıraktı. Notunda “Lütfen diğer çocukları koruyun” diye yazdı.

Başkaları ise okulda ya da kanunla başları belaya girdiğinde, bir aşk ilişkisi sona erdiğinde, karneleri kötü olduğunda, sınavlar süresince stres yaşadıklarında ya da gelecekle ilgili endişeleri yüzünden cesaretleri kırıldığında intihar etmeye kalkışabilirler. Mükemmeliyetçi olmaya eğilimli olabilen çok başarılı gençlerde ise, gerçek ya da hayal ürünü olsun bir başarısızlık veya ihmal, intihar girişimine neden olabilir.

Yetişkinlerde en sık intihara yol açan olaylar mali ya da işle bağlantılı sorunlardır. Japonya’da ekonomik çöküş yıllarından sonra, yakın zamanlarda intiharlar yılda 30.000’i aştı. Mainichi Daily News gazetesine göre, kendini öldüren orta yaşlı erkeklerin dörtte üçü “borçlar, ticari başarısızlıklar, yoksulluk ve işsizlikten kaynaklanan sorunlar yüzünden” intihar etti. 

Ailevi sorunlar da intihara yol açabilir. Finlandiya’da yayımlanan bir gazete şu haberi verdi: “Son yıllarda boşanmış orta yaşlı erkekler” en riskli gruplardan birini oluşturuyor. Macaristan’da yapılan bir araştırmada intiharı düşünen kızların çoğunluğunun parçalanmış ailelerde büyümüş olduğu görüldü.

Özellikle yaşlı kişilerde, emeklilik ve fiziksel hastalık da intihara yol açan başlıca etkenlerdir. İntihar çoğu kez acılardan bir kaçış yolu olarak seçilir; bunun olması için bir hastalığın ölümcül olması gerekmez, hastanın, ıstırabının dayanılmaz olduğunu düşünmesi yeterlidir.

Bununla birlikte, herkes bu tür olaylara intihar ederek tepki göstermez. Tersine insanların çoğunluğu böyle stresli durumlarla karşılaştığında intihar etmez. Öyleyse çoğu kişi intiharı seçmediği halde, neden bazıları bunu bir çözüm olarak görüyor?

İntiharın Ardında Yatan Etkenler

Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Okulu’nda psikiyatri profesörü olan Kay Redfield Jamison şöyle söylüyor: “Ölüm kararlarının çoğu, olayların nasıl yorumlandığına bağlıdır.” Şunu ekliyor: “Çoğu zihin sağlıklı olduğunda, herhangi bir olayı intiharı gerektirecek ölçüde yıkıcı olarak yorumlamaz.” ABD Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü’nden Eve K. Mościcki birkaç etkenin –bu etkenlerden bazıları hemen fark edilmez– bir araya gelerek, intihara sürükleyen davranışa yol açtığına işaret ediyor. 

İntiharın ardında yatan bu etkenler arasında ruhsal hastalıklar, bağımlılık, genetik yapı ve beynin kimyası bulunur. 

Bunlardan bazılarını ele alalım.

Bu etkenlerden en başta gelenleri ruhsal hastalıklar ve bağımlılıktır; bunların arasında depresyon, çift kutuplu psikoz, şizofreni ve alkol ya da uyuşturucu bağımlılığı da bulunur. Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan araştırmalar, intiharların yüzde 90’ından fazlasının böyle hastalıklarla bağlantılı olduğunu gösteriyor.