Çocukların suça sürüklenmesi konusu, suç çalışmalarında geniş bir yer tutmaktadır. Nicel çalışmaların baskın olduğu suç literatüründe daha çok suça sürüklenmenin nedenlerine ilişkin verilere ulaşılmaktadır. Bu bilgiler, suça sürüklenen her bir çocuğun deneyimi ve yaşadığı sürecin esasları için kapsayıcı değildir.

Örneğin, yıllık istatistiklerden çocukların suça sürüklenmesindeki artış oranları görülse de, çocukların nasıl daha fazla oranda suça karıştığı anlaşılamaz.

Bir çocuğun sosyalleşmesinde en önemli kurumlar öncelikle aile ve ileriki yaşamında ise okuldur. Bu iki faktörle ilgili iyileştirmeler çocuğun olumsuz davranışlara ve olumsuz davranışlarını tekrarlamasına engel olacaktır. Bu bağlamda önerilerimiz şu şekildedir;

Gebe kaldığı tespit edilen her kadına ilgili kurumlar tarafından ruhsal açıdan sağlıklı bir çocuk dünyaya getirebilmesi için rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmeli, uzman kişilerce ailelere çocuk yetiştirilmesi, çocuk psikolojisi, çocuklara nasıl davranılması gerektiği, çocuğun sorunlarına karşı nasıl başa çıkabileceği ve çocuklarda madde bağımlılığının erken tespit ve yönetimi konusunda eğitimler verilmeli, ebeveyn tutumları öğretilmelidir.

Gebeliğin ve bebek doğduktan sonra bebeğin takibinde etkin rol alan sağlık birimlerinin (aile hekimi, halk sağlığı), çocuğun eğitim ve öğretim hayatı başladığında ise okul idaresinin düzenlediği toplantılarla aileye verilen bu eğitiminin sürekliliği sağlanmalıdır.

Aile psikososyal yardım birimlerinin oluşturulması, bu birimlerce sosyodemografik açıdan suçluluğa yatkın bölgelerde ikamet eden aile ve çocukların takip edilmesi, yapılan değerlendirmelerde aile içinde suça karışan, madde bağımlılığı olan bireylerin ve aile içi şiddetin yaygın oluğu ailelerde çocuğa ve aileye yönelik danışmanlık hizmetlerinin verilmesi, çocuğun yüksek yararı gözetilerek sosyal hizmet programlarının uygulanması ve tüm bu uygulamaların denetlenerek uygulanırlığının sürdürülmesi gerekmektedir.

Ülkemizde gençlerin serbest zamanlarını ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda değerlendirmelerini sağlamak, onları sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetlere yönlendirerek topluma faydalı vatandaşlar olarak katılmalarını sağlamak ve gençleri zararlı alışkanlıklardan korumaya yönelik çalışmalar yapmak amacıyla gençlik merkezleri kurulmaktadır. Bu merkezlerin sayısının arttırılması ve merkezler hakkında tüm ailelerin özellikle sosyoekonomik düzeyi düşük ve suça karışan bireylerin fazla olduğu riskli bölgelerde yaşayan ailelerin bilgilendirilmesi, çocukların ilgilerini çekecek şekilde bu merkezlerin tanıtımının yapılması, tüm çocukların gerekirse maddi destek sağlanarak gençlik merkezlerine ulaşımının sağlanması çocukları dışarıda karşılaşabilecekleri tehlikeli ortamlardan koruyarak onların olumsuz eylem ve davranışlara yönelmesini engellemede faydalı olacaktır.

Ekonomik nedenlerle çocuğun bakımının sağlanamaması, ihtiyaçlarının karşılanamaması ve eğitim-öğretiminde oluşan aksaklıklar çocuğu suça iten önemli faktörlerdendir. Çocuğun eğitiminin ailenin maddi sıkıntılarından etkilenmemesi için ekonomik ve sosyal politikaların geliştirilmesi ve uygulanması gerekmektedir.

Bu bağlamda gelir düzeyi düşük ailelere maddi yardım yapmanın yanında, çocuğa bakmakla yükümlü kişilere mesleki eğitim vererek o alanda iş imkanı sunmak faydalı olacaktır.

Günün büyük bir kısmını okulda geçiren çocukların başta sınıf öğretmenleri ve rehber öğretmenler olmak üzere okul idaresi tarafından gözlemlenmesi, suç davranışı gerçekleştirmeye yatkın çocukların saptanarak ilgili kurumlar ve aile ile iş birliği içinde bu çocukların rehabilite edilmeleri, onların topluma faydalı bireyler olarak yetiştirilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu sebeple tüm eğiticilerin de suça sürüklenen çocuklar konusunda eğitilmesi gerekmektedir.

Çocuğun iletişim becerilerini kazanabilmesi, sağlıklı sosyalleşebilmesi ve çocuğu suça iten tehlikeli ortamlardan uzak tutması nedeniyle okula devamının sağlanması önemli bir faktördür. Okullarda dersler dışında çocukların okula olan ilgilerinin artacağı aktivitelerin de yer aldığı programların düzenlenmesi, tüm çocukların bu aktivitelere katılımının sağlanması çocuğun okulu sevmesini ve okula olan bağlılığının artmasını sağlayarak okula devamlılık konusunda yararlı olacaktır.

Ders başarısı düşük olan çocukların başarısızlık sebeplerinin araştırılması, bu çocuklara yönelik destekleyici projeler oluşturulması ve rehber öğretmen tarafından gerekli psikolojik desteğin verilmesi gerekli görüldüğü halde çocukların aileleriyle de görüşülerek bir uzman tarafından kontrolünün sağlanması çocuğun okulu bırakarak dışarıdaki tehlikelere açık hâle gelmesinin önüne geçecektir.

Sokakta çalışan, örgün eğitim imkânı olmayan çocukların mesleki eğitime yönlendirilmesi ve aldıkları eğitim sonrasında yaşlarına daha uygun, güvenli bir iş ortamında çalışmalarının sağlanması ekonomik refahlarının yanında davranışlarını olumsuz etkileyebilecek ortamlardan uzak tutarak suça karışmalarını engelleyecektir.

Televizyonda yayınlanan şiddet içerikli dizi ve haberler, şiddet sonucunda ödül kazanılan bilgisayar oyunları çocukların şiddet içeren suçlara yönelmesinde önemli bir yere sahiptir. Bu tarz yayınlara ya da oyunlara çocukların ulaşımının kısıtlanması gerekmektedir.

Hakkında koruma tedbiri kararı alınarak rehabilite edilen çocukların ailelerine de gerekli danışmanlık ve diğer tedbirlerin uygulanması çocuğun aynı olumsuz koşullara dönmesini ve suça tekrar yönelmesini engelleyecektir.

Sonuç olarak, suça sürüklenmiş çocukların tespit edilen risk faktörlerine yönelik tedavi ve takiplerinin yapılması, gerekli koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının alınması ve idari kurumlar tarafından bu tedbirlerin uygulanıp uygulanmadığının ya da yeterli olup olmadığının takip edilmesi oldukça önemlidir.

Suça sürüklenen bu çocukların toplumla uyum içinde yaşayabilmeleri için gerekli ekonomik, sosyal ve kültürel düzenlemelerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Sevgiyle Kalın