Tören öncesinde Bergama'da zeytin hasadı yapıldı. Törene, Bergama Kaymakamı Avni Oral, Bergama Belediye Başkan Yardımcısı Emel Ürper, İzmir İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin, İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, BERTO Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Kolat'ın yanı sıra zeytin ve zeytinyağı sektör temsilcileri katıldı.

İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, “Bugün yeni sezonun getireceklerini ve zeytin-zeytinyağının bu topraklara tarih boyunca verdiği zenginliği konuşacağız. Zeytin bizler için sadece bir tarım ürünü değil; aynı zamanda bir kültür simgesi, bu topraklardaki medeniyetlerin besleyici kaynağı ve sağlığında anahtarıdır” dedi.

İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli yaptığı açılış konuşmasında şu ifadelere yer verdi;

Borsamız ve Bergama Ticaret Odası iş birliğinde ve Bergama Belediyemizin destekleriyle düzenlenen 2024-2025 sezonu Zeytin ve Zeytinyağı sezon açılış törenimize hoş geldiniz.

Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yılda sezon açılışımızı, sadece ülkemizin değil, dünyanın en bereketli topraklarında, Bakırçay havzamızda gerçekleştiriyoruz. Bu özel etkinlikte, ülkemizin zengin zeytin kültürünü, bu toprakların bereketini ve tarımın önemini bir kez daha vurgulamak için bir aradayız. Zeytin bu topraklarda hep bolluğun, bereketin sembolü oldu. Varlığıyla hayatımıza zenginlik kattı. Verdiği huzurla gölgesinde yaşayan herkese barışın yüceliğini anlattı. Kalıcı olmanın önemini hatırlattı. Zeytin, çürüyüp ölse bile dibinden sürgün vererek yeniden dirilen bir ağaçtır. Ölümsüzdür. Hayat ağacıdır. Bu nedenle de mitolojide ölümsüzlüğün simgesidir. Gerçekten de öyledir zeytin. Herkes gider, o kalır. Kıymetli Konuklar bugün yeni sezonun getireceklerini ve zeytin-zeytinyağının bu topraklara tarih boyunca verdiği zenginliği konuşacağız. Zeytin bizler için sadece bir tarım ürünü değil; aynı zamanda bir kültür simgesi, bu topraklardaki medeniyetlerin besleyici kaynağı ve sağlığında anahtarıdır. Akdeniz diyetinin temel taşlarından biri olan zeytinyağı, düzenli tüketildiğinde birçok hastalık riskini de azaltmakta, bizlere şifa kaynağı olmaktadır. Bu nedenle, özellikle sağlıklı yaşam trendlerinin artmasıyla birlikte küresel zeytinyağı talebi de yükseliş göstermektedir. İnsanlar, daha doğal ve sağlıklı gıdalara yönelirken, zeytinyağı da bu taleplerin merkezinde yer almaktadır.

Ancak, artan talebe rağmen, iklim değişikliği ve doğal afetler gibi faktörler, küresel zeytin üretiminin önünde riskleri de beraberinde getirmektedir. Son yıllarda yaşananları düşündüğümüzde bunu çok net görebiliyoruz. Son birkaç yıldır küresel zeytin ve zeytinyağı üretiminde ciddi düşüşler yaşanırken, fiyatlarda da tarihi yüksek değerler görüldü. Bu durum, piyasalarda dalgalanmalara, ticarette belirsizliklerin artmasına ve sektör temsilcilerinin zorlu bir süreçle karşı karşıya kalmasına neden oldu. Türkiye olarak bu süreci diğer üretici ülkelere göre daha şanslı geçirdiğimizi kabul etmeliyiz. Nitekim, geçtiğimiz yıl ortalama bir sezon yaşasak da 2022 yılında tarihin en yüksek üretim seviyelerine ulaşmıştık. Bu sezon ise sektör, yeni bir rekora hazırlanıyor. Geçtiğimiz günlerde açıklana  rekolte tahmin çalışması sonucuna göre; 750 bin ton sofralık zeytin, 475 bin ton zeytinyağı üretimi bekliyoruz. Üretimdeki artışa paralel olarak ihracatta da rekor bir rakama ulaşabiliriz. Ancak, önceliğimizin rakamsal büyüklüklere ulaşmaktan ziyade; verimliliğimizi ve kalite standartlarımızı yükseltmek, markalaşma çalışmalarına ağırlık vermek ve sürdürülebilir zeytin uygulamalarını benimsemek olması gerektiğine inanıyorum. Bunları başardığımızda sadece zeytin üretiminde değil, pazarlamada da dünyanın en önemli birkaç ülkesinden biri olabiliriz. Bunun içinde sektörün her paydaşına önemli görev ve sorumluluklar düşüyor. Ülkemiz tarımına 133 yıldır hizmet eden İzmir Ticaret Borsası olarak bizde, çalışmalarımızı bu anlayış ile planlıyoruz. Zeytin ve zeytinyağında hem üretimin hem de ticaretin gelişmesi için birçok proje yürütüyoruz. Birkaç örnek vermem gerekirse; Zeytinin üretilmesinden işlenip ana mamul halinde satılmasına kadar geçen süreçteki değer zinciri içinde zayıf olan, desteklenmesi ve geliştirilmesi gereken halkaların hangileri olduğunun tespit edilerek politika önerilerinin geliştirildiği “Türkiye’de Zeytin-Zeytinyağı Değer Zinciri Analizi” isimli TAGEM projesini 2022 yılında tamamladık.

Zeytin üretiminde sürdürülebilir istihdamı desteklemek, yeni nesil genç çiftçi profili oluşturmak ve zeytinliklerde tarım işçilerinin modern uygulamalara teknolojik dönüşüm ile geçişini kolaylaştırmak için yürüttüğümüz “Köklerimize Teknoloji ile Tutunuyoruz” isimli Avrupa Birliği projesini ise bu yıl içerisinde tamamladık. Zeytinyağında kalite bilincinin yerleştirilmesi için Borsamız bünyesinde oluşturduğumuz Zeytinyağı Tadım Panelimiz, Uluslararası Zeytin Konseyi tarafından bu yıl yapılan testlerde de başarılı oldu ve bir yıl daha IOC tanınırlığını devam ettirdi. İspanyol ve İtalya ortaklarımızın da bulunduğu “Zeytin Değer Zincirinde Yenilikçi ve Sürdürülebilir Kümelenme Projesi” isimli Avrupa Birliği projemizin açılışını geçtiğimiz günlerde tamamladık.

Bu projemiz ile zeytin sektörü KOBİ'lerini sürdürülebilir uygulamalar konusunda eğitip, tedarik zinciri boyunca iş birliğini teşvik ederek ve kaynakları verimli kullanan teknolojileri destekleyerek, iklim değişikliğine ve dış faktörlere karşı dayanıklılık oluşturmayı amaçlıyoruz. Bu amaçla üye firmalarımızı projede yer alacak ülkemizden 50 işletme arasında yer almayı davet ediyoruz.

Kısacası, İzmir Ticaret Borsası olarak, bu topraklara, insanımıza ve tüm insanlığa duyduğumuz sorumluluğun neticesidir attığımız tüm adımlar.

Bu topraklar bize yüzyıllardır bereketini cömertçe sunuyor. Zeytin de onların başında geliyor. Bize sadece korumak, emek vermek, ileriye taşımak kalıyor. Katılımınız ve beni dinlediğiniz için teşekkür ediyor; zeytin sezonu açılışımızın sektörün tüm paydaşlarına bolluk bereket, her birimize umut ve heyecan getirmesini temenni ediyorum, diye konuştu.

BERTO Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Kolat ise BERTO’da zeytinle ilgili çalışmaların 7 Nisan 2023 tarihinde yapılan toplantı ile başladığını ama bu işin alevlenmesi ve harekete geçmesi çok daha eski bir tarihe dayandığını belirtti.

Zeytin üzerine yapılan çalışmalarla ilgili birçok toplantı düzenlediklerinin altını çizen Kolat, “Odak grup çalışmaları yaptık, fuarlara katıldık, üreticilerle görüştük ve onların hikayelerini dinledik. 25 Mayıs 2023’te, odamızın toplantı salonunda yine bu konuyla ilgili bir araya geldik. O toplantıda bir hayalimden bahsettim: Bergama, Dikili ve Kınık’ta zeytinyağı ve zeytin dükkânlarının olacağı, insanların özellikle bu ürünleri almak için bölgemize geleceği bir hayal. Bu hayal devam ediyor, ancak bunu hep birlikte gerçekleştireceğiz. Arka planda çok ciddi çalışmalar yapıyoruz. Bu belki işin görünen kısmı, ama odamızda yoğun bir emek sarf ediliyor” dedi.

Geleneği devam ettiriyoruz

Zeytinin tarih boyunca barışın ve bilgeliğin simgesi olduğunu belirten Bergama Kaymakamı Avni Oral, “Bizler de bu geleneği devam ettiriyoruz. En kaliteli zeytinyağını dönüştürüyoruz. Zeytin ağacı, bu toprakların en büyük zenginliklerinden birisidir. Tarihte, sıvı altın kaynağı olarak tanımlanmıştır. Bölgemizde zeytin tarımının çok iyi örnekleri vardır. Körfez, Ayvalık gibi bölgelerde zeytin tarımı ön plana çıkmaktadır. 66 bin dekarlık alanda tarım yapılmaktadır ve 2.5 milyon ağacımıza sahibiz. Havza olarak, Bergama, Aliağa ve Kınık’ta ise aslında ne kadar büyük bir potansiyele sahip olduğumuzu görebiliyoruz. Ancak yeterli örgütlenmeye sahip değiliz” ifadelerini kullandı.

Hem üreticilerimizin hem de sivil toplumların yanında olmaya devam edeceğiz

Üretim kısmına bakıldığında yağlık zeytinin en iyisini bu bölgede yetiştirdiklerini ifade eden İzmir İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin, “Bu önümüzdeki süreç içinde bakanlığın sürdürdüğü yeni projelerle hem üreticilerimizin hem de sivil toplumların yanında olmaya devam edeceğiz. Bu alanlarda kadim bir bitki ve ürüne sahibiz. Bugün sezon açılışına davetlerinden dolayı teşekkür etmek istiyorum. Sezonun bereketli geçmesini diliyorum. Mümkün olduğu kadar dünya ile barışık olan bu barışçıl ağacın, balta vurarak küstürmemeliyiz” dedi.